Ưu tiên nguồn vốn cho đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi không chỉ là bài toán phân bổ ngân sách, mà còn là đầu tư cho công bằng xã hội, phát triển toàn diện và bền vững. Khi nguồn vốn theo đúng dòng chảy đến tay những bản làng xa xôi, những hộ đồng bào dân tộc thiểu số, cuộc sống nơi vùng sâu, vùng xa, miền núi khó khăn dần chuyển biến tích cực.
Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn dành sự quan tâm đặc biệt tới vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) thông qua việc bố trí nguồn vốn đầu tư lớn, trải rộng trên nhiều lĩnh vực. Hàng chục nghìn tỷ đồng từ ngân sách Trung ướng cùng với nguồn lực huy động từ địa phương và các tổ chức, đã được triển khai để hỗ trợ giảm nghèo, xây dựng hạ tầng thiết yếu, phát triển giáo dục, y tế và nâng cao sinh kế cho người dân. Đây là nguồn lực mang tính chiến lược, thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc thu hẹp khoảng cách phát triển, giúp đồng bào từng bước vươn lên, hòa nhập vào sự phát triển chung của đất nước.
Chương trình Mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN, giai đoạn 2021-2025 tiếp tục được bố trí nguồn lực lớn trong năm 2025.
Từ nguồn vốn ưu đãi của Nhà nước thông qua các chương trình, dự án trọng điểm, đời sống kinh tế - xã hội của đồng bào DTTS&MN đã có những chuyển biến rõ nét. Nhiều hộ nghèo đồng bào được tiếp cận vốn vay để phát triển sản xuất, xây dựng sinh kế ổn định; hạ tầng thiết yếu như: điện, đường, trường, trạm từng bước được hoàn thiện, tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh và bền vững. Đến nay, những kết quả đạt được đã khẳng định chủ trương ưu tiên nguồn lực cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số là hướng đi đúng đắn, góp phần thu hẹp khoảng cách phát triển giữa đồng bằng và miền núi.
Nguồn vốn chính sách từng bước được hiện thực hóa, đi từ chính sách đến thực tế, hỗ trợ đất ở cho 10.549 hộ; hỗ trợ nhà ở cho 42.567 hộ, hỗ trợ trực tiếp đất sản xuất cho 13.387 hộ, hỗ trợ chuyển đổi nghề cho 54.899 hộ; hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán cho 479.358 hộ; đầu tư xây dựng 809 công trình nước sinh hoạt tập trung. Đồng thời, quy hoạch, sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết cho 25.056 hộ; triển khai hỗ trợ khoán bảo vệ 1.478.962 ha diện tích rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, tương đương 323.769 hộ được hỗ trợ; triển khai 403 dự án hỗ trợ phương thức sản xuất theo chuỗi giá trị, với tổng giá trị lên tới 306 tỷ đồng; triển khai hỗ trợ 383 dự án, mô hình chăn nuôi, trồng trọt với 36.654 hộ tham gia.
Chương trình đã tập trung đầu tư xây dựng và nâng cấp hạ tầng thiết yếu cho vùng đồng bào DTTS&MN, nổi bật ở các công trình giao thông nông thôn, điện, phát thanh và nhà sinh hoạt cộng đồng. Hệ thống y tế, trường học được cải tạo, bổ sung trang thiết bị, nhiều trạm y tế và lớp học đạt chuẩn. Bên cạnh đó, công tác đào tạo nghề, hỗ trợ việc làm, tư vấn đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài cũng được triển khai rộng khắp, góp phần nâng cao thu nhập và chất lượng nguồn nhân lực. Đồng thời, đội ngũ cán bộ cơ sở, tuyên truyền viên được bồi dưỡng, tăng cường năng lực thực hiện chính sách.
Tuy nhiên, theo báo cáo của Bộ Tài chính, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công cho Chương trình còn chậm, mới đạt chưa đến một nửa kế hoạch, khoảng 7.569,589 tỷ đồng (44% kế hoạch). Trong đó, vốn kéo dài từ các năm trước: 1.229,958 tỷ đồng (41%). Vốn năm 2025: 6.339,631 tỷ đồng (45%). Vốn sự nghiệp mới đạt 3.467,555 tỷ đồng, tương đương 22,2% kế hoạch. Việc giải ngân chậm là thách thức lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ và hiệu quả triển khai các dự án, công trình vùng đồng bào.
Bên cạnh đó, tiến độ giải ngân thực hiện Chương trình cũng bị ảnh hưởng do một số yếu tố khách quan như: khí hậu khắc nghiệt, địa hình bị chia cắt mạnh, giao thông đi lại khó khăn, thường xuyên gặp sự cố sạt thiên tai lở do lũ ống, lũ quét. Do đó, việc tiếp cận nguồn vốn còn hạn chế, dẫn đến kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi còn khó khăn, hạ tầng chưa phát triển như kỳ vọng, tỷ lệ hộ nghèo còn cao, tiếp cận dịch vụ y tế, giáo dục, văn hoá hạn chế…
Để việc ưu tiên nguồn vốn trở nên thực chất, đem lại hiệu quả cao trong thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN, cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp.
Thứ nhất, việc phân bổ vốn phải dựa trên hệ thống tiêu chí minh bạch, có thể đo lường, gắn với dữ liệu nghèo đa chiều, mức thiếu hụt hạ tầng và rủi ro thiên tai, đồng thời ưu tiên cao cho các xã, thôn đặc biệt khó khăn và vùng biên giới.
Thứ hai, cần rút ngắn thủ tục hành chính, phân cấp hợp lý, cho phép điều chỉnh vốn linh hoạt và nâng cao trách nhiệm giải ngân của địa phương, tránh tình trạng chờ hướng dẫn gây chậm trễ.
Thứ ba, cần tăng cường nguồn vốn tín dụng ưu đãi, phát triển quỹ quay vòng để hỗ trợ hộ nghèo vùng DTTS&MN. Đảm bảo Ngân hàng chính sách có nguồn lực đủ mạnh, đồng thời phát triển các quỹ tín dụng địa phương để đáp ứng nhu cầu vay nhỏ và không thế chấp cho hộ nghèo DTTS. Song song với việc quản lý, thu hồi nợ để bảo đảm nguồn quỹ bền vững.
Thứ tư, việc cấp vốn cũng cần gắn liền với cam kết về đào tạo, chuyển giao kỹ thuật và kết nối thị trường tiêu thụ sản phẩm, nhằm tạo sinh kế lâu dài cho người dân. Công tác minh bạch và giám sát cộng đồng phải được chú trọng thông qua công khai danh mục dự án, tiến độ giải ngân và kết quả thực hiện.
Thứ năm, cần lồng ghép, huy động thêm nguồn lực từ ODA, doanh nghiệp và các quỹ xã hội hóa để nhân rộng mô hình hiệu quả, giảm áp lực cho ngân sách nhà nước
Trên những triền núi Tây Bắc, Sơn La hôm nay đang bừng sáng sắc màu đổi mới từ những bản làng vùng cao. Nhờ có Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025 (Chương trình 1719), cuộc sống của đồng bào các dân tộc thiểu số đang ngày càng khởi sắc nhờ hạ tầng được đầu tư, sinh kế đa dạng và văn hóa được gìn giữ, lan tỏa. Từ gian khó, Sơn La đang từng bước viết nên câu chuyện vươn lên đầy tự hào của miền đất giàu bản sắc và nghị lực.
Bức tranh thị trường đến cuối 2025 đang cho thấy cấu trúc phân tầng rõ rệt, khi thanh khoản cải thiện theo chu kỳ nhưng dòng tiền không còn lan tỏa rộng như giai đoạn phục hồi sau dịch. Những tín hiệu từ tín dụng, giá hàng hóa, tiêu dùng và thương mại toàn cầu đang đặt nền để thị trường bước vào năm 2026 với một chu kỳ mới – phân hoá sâu và đòi hỏi sự chọn lọc cao hơn từ phía nhà đầu tư.
Với lợi thế về điều kiện sinh thái, khí hậu và bản sắc văn hóa độc đáo, tỉnh Cao Bằng đã và đang khai thác hiệu quả tiềm năng nông nghiệp đặc sản, biến lợi thế thành hàng hóa có giá trị cao. Từ chương trình OCOP, xúc tiến thương mại, phát triển hợp tác xã đến ứng dụng thương mại điện tử, tỉnh miền núi biên cương này đang tạo bước chuyển mình mạnh mẽ, đưa nông sản vươn xa, góp phần phát triển kinh tế nông thôn bền vững và nâng cao đời sống người dân.
Vượt qua những biến động toàn cầu, đối mặt không ít thử thách từ đại dịch đến suy giảm kinh tế thế giới, nền kinh tế Việt Nam vẫn giữ vững nhịp tăng trưởng và đạt nhiều kết quả nổi bật trong giai đoạn 2021 - 2025. Từ nền tảng đã được củng cố, "con thuyền" kinh tế quốc gia tiếp tục "căng buồm", tự tin hướng về mục tiêu tăng trưởng hai con số trong năm 2026 - một mục tiêu đầy khát vọng, thể hiện bản lĩnh, tinh thần vượt khó và quyết tâm vươn lên mạnh mẽ của đất nước.
Năm 2025, tình hình thương mại quốc tế của Việt Nam tiếp tục phản ánh bức tranh đa chiều với nhiều yếu tố khó khăn và thuận lợi đan xen. Dù phải đối mặt với những thách thức cả mới và cũ từ diễn biến phức phức tạp của kinh tế thế giới, Việt Nam vẫn cho thấy khả năng thích ứng cao. Đặc biệt, thương mại tiếp tục khẳng định là một trụ cột của nền kinh tế, tạo động lực để duy trì đà tăng trưởng và giữ vững vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Sau sáp nhập, thành phố Cần Thơ có 103 xã, phường, trong đó có 72 xã. Mặc dù địa giới hành chính, tên gọi có thay đổi nhưng việc xây dựng nông thôn mới, xóa đói giảm nghèo vẫn được các cấp, ngành quan tâm thực hiện và đạt được nhiều kết quả khả quan. TP Cần Thơ tập trung thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững năm 2025, với các chính sách trợ giúp cụ thể, thiết thực.
Quảng Ninh là tỉnh đầu tiên trong cả nước có cả địa phương miền núi, hải đảo đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), NTM nâng cao, kiểu mẫu. Với sự linh hoạt, sáng tạo, hiệu quả, Quảng Ninh viết nên một câu chuyện thành công đầy cảm hứng trong xây dựng NTM văn minh, hiện đại.
Trong hành trình giảm nghèo bền vững, bên cạnh chính sách và nguồn lực nhà nước, những tấm gương cá nhân, hộ gia đình luôn là hạt nhân khơi dậy ý chí, lan tỏa kinh nghiệm và truyền cảm hứng để cả cộng đồng cùng quyết tâm phát triển kinh tế và thoát nghèo. Từ những mô hình phát triển kinh tế hộ, hợp tác xã, đến tinh thần tự lực của từng người dân, mỗi câu chuyện thoát nghèo đều là một “hạt giống” lan tỏa, tiếp sức cho hành trình giảm nghèo bền vững trên khắp dải đất Việt Nam.
